27 de enero de 2008

Yugurtha, el rey amazigh



Yuguerten, aglid amazigh
Ityara kh idlisen n umzruy ma ygguten f ugllid Yuguerten ; slawan akw kh udlis n umarray alatini Salluste lli mi issagh « umigh n yugurten » « la guerra de yugurtha »
Yuckad kh idlisen ad izd illigh immut Masisnisa, agllid n Numidia asgwas n 148 ( urta ilul lmasish), ifld kradh tarwa : Misispsa ( ntan ad imqqurn), d Mastanbal d Gulusa. Mac isker yan uzgal n usids, acku iswala irumiyn tighawsiwin n tgldit n Numidia.
Ligh nran Ruman iqrtagiyn asgwas n 146 ( u.l) nkern bdun tagldit n numidia f tarwa n Masinisa. Fkan tasmialayt n taqburt « Sirta » i Misipsa, Mastanbal fkanas azurf, Gulusa fkan as tamzwarit n imhakiyen.
Misipsa izhli s usnbdh n Numidia, illigh mmuten aitmas, isdukl de rruman, arasen ishifidh arden d imharkiyn, d lfyal ; ghikan a f iqqama f ikhf n tgldit n Numidia tugt isgwasen ger 148 ar 118 (u.l)
Misispsa ithaf sin tarwa ; Hiempsal de aderbal, ira gisen ad ilin f tagwldit n Numidia s sin kudnna immut. Mac rruman adrnas bac ad iskcem yiwis n gwmas yuguerten( yiwis n Mastanbal)tili dars awd ntan taghamt nes kh usnbedh n Numidia. Misipsa iskr aylli fllas bzezn rruman, wakha ur iri ghikan, acku yuguerten ithaf yan watig imqquren dar ikhatarn n Ruma, slawan akw ligh asn yiws gh imigh n Spanya.
Illigh immut Misispsa 118 ( u.l), urd msuckan tarwa ns d Yuguerten f tithit n tanbath, yuguerten ira ad ismun tagldit n Numidia kh ddu ufus ns wahdut, ghikkan af immagh d tarwa n 3mmis, yan s yan ay llightn ingha ghakudan ismun Numidia n tagut d tin lqvlt asgwas n 112 ( u.l)
Mac tawuri ad isker yuguerten ur tsusem ruman, acku ur rin tamunt n numidia kh ddu n ugllid mqquren zund nttan.
Ikcm yugurten mnnaw imighen d listi3mar n ruman, bac atn isffugh gh izldh n Friqya, isdrf amur n imazighen, umighen ad ghwin ger asgwas n 112 ar 105 ( u.l) lligh kcmen ruman s tgldit n Numidia irul yuguerten s tmazirt n Mauritania lli f illa ugllid bukhus 1, adhggal nes.
Kh umzwaru yaws Bukhus 1 si imharkiyn nes, ik tasga n yuguerten gh imigh d ruman, mac kh isugra, ifl adhggal nes iddu s tesga n ruman, yaws asen aylligh ghwin yugerten, awint s ruma skcmnt s lhbs, ay llight nghan asgwas n 105 ( u.l)
Kh uzmz ad nkrn ruman bdhun tagldit n numidia f snat tsgwin ; tasga n lqblt usint ntni, snbdhnt ; tasga n tagut fkant i bukhus1, amddakl nsen, isdst i tgldit nes Mauritania..
Yuckad kh umzruy is ittawsan yugurten s tirrugza, is iga yan umharka bahra mqquren, idrus mat irwasen gh uzlmdh n friqya, acku ntan abahra ighwin umighen mqurnin d limbrathrya n ruman, lli kulu imqquren kh umadhal gh akudan. Lkmen sdhis imighen. Mac nkni imazighen iga darngh agllid amqra llid ifln timitar n tirrugza bahra mqurn gh izlmdh n friqya.
Escrita por
Mbark larddi
Transcrita en latin por anir.benlhssen@yahho.es

AddThis Social Bookmark Button